توسعه فضای سبز شهری با استفاده از گیاهان بومی موجب بهبود تنوع زیستی می شود.

به گزارش صدای گامبرون

م شیرانی : کارشناس ارشد منابع طبیعی و محیط زیست افزود :

شاید وقتی صحبت از محیط زیست می شود تنها حیات وش را مد نظر قرا بدهید این در حالی است که حفظ گیاهان – به خصوص گیاهان بومی – برای بازسازی اکوسیستم و محافظت از حیات وحش ضروری است. از این رو “گیاهان پایه و اساس اکوسیستم ها هستند. در نواحی که گیاهان، به خصوص گیاهان بومی، به دلیل کشت زیاده از حد یا جنگل زدایی، از بین رفته اند، بازگرداندن این گیاهان اولین گامی است که باید در جهت بازسازی کامل اکوسیستم برداشته شودز به نوبه خود، اکوسیستم بازسازی شده ممکن است بتواند بهتر از قبل اسایش انسان ها را تامین کند. ولی با اینحال، علیرغم اهمیت زندگی گیاهان، “اکثر اقدامات طرفداران محیط زیست در گذشته متوجه حیات وحش – به خصوص حیات وحش جذاب و زیبا: نهنگ ها، گرگ ها، فیل ها، خرس ها، عقاب ها، و غیره – بوده است.” اما اکنون آگاهی عمومی افزایش یافته علاوه بر حفظ حیات وحش حفظ و بازسازی گیاهان بومی نیزمورد توجه قرار گرفته است.
اما گیاهان بومی چه گیاهانی هستند: بومی بودن را گونه هایی می داند که در مکان های بدون مداخله انسان رشد و نمو کرده اند. مانند لور کهور ایرانی -بلوط، نسترن کوهی ، پسته کوهی و .. از انجا که گونه های بومی کمتر نیاز به مراقبت و آبیاری دارند و در مقابل آفات و بیماری ها نیز مقاومند امروزه توصیه می شود در گسترش فضای سبز شهری نیز از گونه های بومی استفاده شود که هم هزینه نگهداری کمی دارند و در مقابل استرس و کمبود آب و شرایط نامطلوب مقاومت بهتری از خود نشان می دهند. گونه های غیر بومی که به اکوسیستم های بومی وارد می شوند اغلب باعث ازبین رفتن گونه
های بومی شده و اکوسیستم های بکر وزیبای طبیعی را به نابودی می کشانند ( مانند کهور پاکستانی- کاج )از این رو “هر جا که امکان پذیر باشد، بهترین روش برای مبارزه با گیاهان متجاوز، بیماری ها، آفات، و غیره این است که تمامیت و یکپارچگی اکوسیستم بومی را حفظ کنیم.” این بدین معنی است که تلاش کنیم گونه های بومی را حفظ یا بازسازی کنیم و جابجایی گونه های غیربومی به این نواحی را به حداقل برسانیم. از این رو که بازسازی و حفظ عملکرد اکوسیستم باید اصلی ترین هدف محافظین محیط زیست باشد. برخی مواقع ممکن است مطلوب باشد که از روش گزینش یا حتی روش پیوندزنی جهت حفظ یا بازسازی گونه های بومی استفاده کرد تا بتوانند نقش خود را به عنوان منابع غذایی، زیستگاه، تثبیت کننده خاک، تصفیه کننده های آب و غیره ایفا کنند. شاید بهترین نمونه بکار گیری و حفاظت گونه های بومی ، “جنبش کمربند سبز کنیا یک نمونه عالی از گسترش درک این مسئله است. وانگاری ماتایی، برنده جایزه نوبل، درختان بسیاری را جهت تثبیت مجدد اکوسیستم کنیا (و دیگر اکوسیستم ها در آفریقا) کاشته است که منجر به بهبود ذخایر آبی، و افزایش زیستگاه های حیوانات قابل خوردن، تولید گونه های گیاهی مورد مصرف در پزشکی، و دیگر تغییرات لازمه زندگی انسان، شده است. اما در ایران بی توجهی به این موضوع و کاربرد گونهای غیر بومی به عنوان نمونه کنی کارپوس در جنوب کشور بر اثر عدم تناسب با اکوسیستم منطقه بعد از چندین سال کار و زحمت و صرف میلیاردها تومان از بیت المال باعث خسارت به شبکه آب و فاضلاب شهری شده است. از این رو توجه مردم حمایت و مشارکت فعال انان در بازسازی و محافظت از گیاهان بومی و اکوسیستم ها” با شهرداری هاو منابع طبیعی نقش موثری در حفاظت از میراث طبیعی وژنتیکی کشور دارد. همچنین مسئولین فضای سبز باید به این نکته توجه کنند که با توجه به احداث بلوارها و ومیادین جدید و از طرف دیگر با توجه به کم آبی و هزینه های سنگین نگهداری و آبیاری با توجه به محدودیت آب منظر سازی با استفاده از گونه های بومی مقاوم به کم آبی بیش از پیش احساس میگردید.