آیین گرامیداشت روز جهانی تالاب در بندرخمیر برگزار شد

به گزارش پایگاه خبری صدای گامبرون 

،  رویداد روز جهانی تالاب ها ۱۳۹۹ و پنجاهمین سالگرد انعقاد کنوانسیون رامسر در بندرخمیربرگزار شد.
این مراسم با حضور دبیرکل ملی یونسکو ایران ، مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها سازمان محیط زیست، مدیرکل حفاظت محیط زیست هرمزگان ، مقامات شهرستانی بندرخمیر، جوامع محلی ، اصحاب رسانه و سایرعلاقمندان برگزار شد .
در ادامه این مراسم، جشنواره کلیپ‌های ویدئو بومی مرتبط با شهر خمیر، جشنواره «عود نوازان شهر یادگیرنده»، افتتاح خانه بومگردی «تکو»، انجام مسابقه بزرگ پویانمایی سازی با موضوع نجات تالاب، برگزاری کارگاه‌های علمی در حوزه تالاب، ساخت نمادهای تالابی با استفاده از صنایع‌دستی بومی با مشارکت بانوان صنعتگر منطقه انجام شد. در ادامه برنامه‌ها، رونمایی از پلاک‌کوبی شهر «یادگیرنده یونسکو» نیز صورت گرفت.
برگزاری رقص قلم درراه ابریشم، پاک‌سازی جزیره خور خوران بندر خمیر با مشارکت صاحبان قایق‌های موتوری و شهروندان داوطلب، نقاشی گونه‌های تالابی روی سطل‌های زباله بازیافتی به‌صورت داوطلبانه با موضوع حفاظت از تالاب‌ها و همچنین رویداد ورزشی «پدل رانینگ» از برنامه‎های برگزارشده این رویداد بود‌.
در آیین گرامیداشت روز جهانی تالاب شخصیت ها و مقامات استانی  به ایراد سخنرانی پرداختند که از جمله :
مدیرکل حفاظت محیط زیست هرمزگان، ضمن تبریک به مناسبت روز جهانی تالاب ها  بابیان اینکه  ما هرمزگانی‌ها با توجه به اینکه در کنار دریا هستیم، تعریف درستی از تالاب داریم. به‌گونه‌ای که تمام سواحل خلیج‌فارس به‌عنوان تالاب تلقی می‌شود؛ اما «تالاب خور خوران» بندر خمیر یکی از مناطق حساس و استراتژیک منطقه است و به‌عنوان یکی از تالاب‌های برگزیده در سطح جهانی قرار دارد که باید آن را پاس بداریم.
مسیحی  افزود: هرمزگان دارای ۲۰۸ هزار هکتار تالاب ساحلی – دریایی است که ۵۰ درصد آن به «تالاب خور خوران» تعلق دارد. این تالاب مابین جزیره قشم و سواحل بندرلنگه و عمده آن در سواحل بندر خمیر قرارگرفته است. ما باید بتوانیم این میراث جهانی، طبیعی و ارزشمند را که از گذشتگان برای ما به‌جامانده حفظ کرده و استفاده‌ای خردمندانه از آن داشته باشیم.
سازمان محیط‌زیست در این خصوص حفظ و نگهداری تالاب ها طرح‌هایی در قالب «زیست‌بوم» در دست اجرا دارد که در این زمینه تاکنون تالاب دلتای رود شورو شیرین و میناب در شورای برنامه ریزی استان به تصویب رسیده است و درصدد هستیم که «تالاب خور خوران و تالاب دلتای رود حرا و گز » نیز به تصویب برسد؛ و در همین راستا باید بتوانیم برنامه‌هایی برای جایگاه نوع فعالیت‌های که در این تالاب‌ها انجام می‌شود داشته باشیم. این طرح‌ها در قالب برگزاری جلسات مشورتی و با مدیریت فرمانداران و جوامع محلی شکل گرفته است.
مدیر کل محیط زیست استان هرمزگان در پایان اضافه کرد: مردم هرمزگان از دیرباز حافظ تالاب‌ها بوده‌اند و حفاظت از تالابها صرفا  وبه تنهایی  با تلاش ارگان دولتی و غیردولتی بدون پشتوانه مردم به سرانجام نخواهد رسید.

درادامه دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو ایران به ایراد سخنرانی پرداخت .:
حجت‌الله ایوبی روز یکشنبه در آیین رویداد روز جهانی تالاب‌ها در بندرخمیر با اشاره به اینکه برای حفظ تالاب‌ها از دولت و دولتمردان کاری ساخته نیست، افزود: ابتدا باید مردم به این باور و پذیرش برسند که تالاب یک سرمایه است که پس از  پذیرفتن این موضوع  در واقع به خودی خود از این نعمت خدادادی و میراث کهن حفاظت می‌کنند.
وی بیان داشت: حفاظت از تالاب‌ها، محیط زیست، میراث فرهنگی و هرچیزی که دارای سرمایه و ارزش است، در درجه نخست باید در باور و دل و جان اتفاق بیافتد.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو ایران اظهارداشت: باید خدا را شاکر باشیم که مدیران و مسوولان ما به این سرمایه‌های فرهنگی (تالاب‌ها) توجه دارند.
ایوبی با اشاره به اینکه خمیر از جمله شهرهایی است که به شبکه شهرهای جهانی یادگیرنده پیوسته است، گفت: این جای بسی افتخار برای ایران، استان هرمزگان و شهر تالابی خمیر است.
وی خطاب به جوانان شهر تاریخی خمیر گفت: اگر شما بخواهید شهر جهانی شود، باید بر روی تمایزها، مزیت‌ها و آن چیزی که شما دارید و دیگران از آن بی بهره هستند، سرمایه گذاری کنید.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو ایران یادآورشد: تالاب خورخوران، آداب و رسوم، فرهنگ و تاریخ کهن بندرخمیر از جمله مزیت‌هایی این شهر تالابی است که باید آن را برجسته کرد که با جذاب بودن و جهانی شدن آن، مردم دنیا در مقابل شما سرتعظیم فرود خواهند آورد.
وی با اشاره به اینکه فرا گرفتن آموزش و یادگیری در کنار میراث فرهنگی ، دو روی یک سکه هستند که باید به آن بپردازدیم، اذعان داشت: اگر دنیا بخواهد میزان رفتار متمدنانه مردم را بسنجد، به چگونگی رفتار انسان‌ها با آب، هوا و طبعیت می‌نگرد که این امر به خوبی در خمیر مشهود بود.
ایوبی گفت: رفتار درست و متمدنانه با طبیعت نشان دهنده یک فرهنگ عمیق است که ریشه در دین، آیین و فرهنگ‌مان دارد و مردم بویژه جوانان خوشفکر و خوش ذوق خمیر باید این‌ها را برجسته کنند، ماهم در کنارتان هستیم افتخار می‌کنیم و سر تعظیم در مقابل جوانان برومند این منطقه فرود می‌آوریم.

درادامه این برنامه مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها سازمان محیط زیست  به ایراد سخنرانی پرداخت :
مسعود باقرزاده افزود: امروز بشر نیز به این نتیجه رسیده که یکی از دلایل اصلی گرمایش کره زمین که از آن به عنوان نخستین مشکل زیستی دنیا نام می‌برند، خشک شدن تالاب‎هاست و اعداد و ارقام نیز نشان می‌دهد که ۲۰ درصد عامل گرمایش کره زمین از خشک شدن این پهنه‌های آبی است.
وی بیان داشت: همچنین براثر ندانم کاری‌ها، جاه طلبی‌ها، بی برنامه‌گی‌ها و توسعه ناموزون بشر، قدرت تخریب گرد وغبار در منطقه بویژه در خاورمیانه چند برابرشده که عامل اصلی آن نیز طبق بررسی‌های انجام گرفته از بستر خشک شده تالاب‌ها بوده است.
مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها سازمان محیط زیست کشور با اشاره به اینکه زمانی متوجه آثار و پیامدهای تخریب تالاب‌ها می‌شویم که آن‌ها را از دست داده باشیم، اظهارداشت: می‌توان از دیگر پیامدهای خشک شدن این مواهب خدادای به فقر، مهاجرت‌های محیط زیستی و همچنین بیماری‌های چشمی، پوستی و تنفسی اشاره کرد.
باقرزاده کریمی ادامه داد: در حدود ۵۰ سال پیش کنوانسیون رامسر با هدف حفظ و حراست از تالاب‎های جهانی برای زیستگاه پرندگان مهاجر شکل گرفت؛ چرا که اگر این زیستگاه‌ها تخریب شود، مسیر مهاجرت و زندگی پرندگان تغییر می‌کند و کره زمین و زنجیره‌های حیاتی را به نابودی می‌کشاند.
وی گفت: در آن موقع که حتی کنوانسیون‌های جهانی زمین نیز شکل نگرفته بود، کمتر کسی ارزش تالاب‌ها را می‌دانست اما نخستین کنفرانس جهانی زمین که درسال ۱۹۷۲ یک سال بعد از کنواسیون رامسر شکل گرفت به تدریج انسان‌ها فهمیدند که تنها یکی از خدمات تالاب‌ها، حفاظت و حمایت از پرندگان مهاجر است.
این مسوول اضافه کرد: البته نوع نگاه به تالاب‌ها به تدریج تغییر کرد که باید برای حفظ و احیای این نعمت الهی به سمت مردم برویم و اخیرا درچند سال گذشته نیز سطح فرهنگ‌ها و خرده فرهنگ‌ها نیز به آن اضافه شده است.
بدنبال احیای شهرهای تالابی هستیم
مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها سازمان محیط زیست کشوریادآورشد: کنوانسیون رامسر با اشاره به اینکه مردم تالاب‌ها را حفظ می‌کنند نه دولت‌ها، به دنبال احیای شهرهای تالابی گام برداشته است و حفظ تالاب‌ها نیز به عنوان یک شغل نباید به آن نگاه کرد بلکه به عنوان بخشی از هویت و اقتصادمان باید به آن توجه داشت.
باقرزاده کریمی ابرازداشت: درحال حاضر ۷۱ کشور جهان در کنواسیون رامسر مشارکت دارند که بیش از ۲ هزار و ۴۰۰ تالاب در آن به ثبت رسیده است.
وی ادامه داد: ایران از کشورهای پیش رو در کنواسیون رامسر بوده که این مسوولیت‌های ما را دوچندان می‌کند و یکی از فعالیت‌ها اینست که نمونه‌ای از پایبندی مردم شهر تالابی خمیر را بتوانیم در ده‌ها شهر پیاده کنیم.
این مسوول گفت: یکی از سیاست‌هایی که سازمان حفاظ محیط زیست در مدیریت زیست تالاب‌ها دنبال می‌کند، قرار است برای هر تالاب در کشور برنامه مدیریتی نوشته شود با این حساب که مردم نیز در تدوین و اجرای برنامه‌های آن نقش داشته باشند و در نهایت این طرح در شورای برنامه ریزی استان‌ها با مشارکت همه اعضا تصویب می‌شود.
ایشان یادآور شدند: زمانی که دریاچه ارومیه خشک شد و آن را از دست دادیم، تازه متوجه شدیم که دراین چهل سال در خواب بودیم و احساس می کردیم که باارزش ترین دریاچه کشورمان را در عالی‌ترین سطح حفاظت میکنیم اما غافل از این که مشکلات این دریاچه به عوامل بیرونی ربط داشته است.
وی گفت: بنابراین سازمان محیط زیست از ۱۵ سال با این تفکر که تالاب مال مردم است و دولت به نمایندگی از مردم این تالاب‌ها را حفظ می‌کند، قانون تالاب نوشته شده و ستاد ملی تالاب نیز با مسوولیت معاون اول رییس جمهور بوجود آمده است.
باقرزاده کریمی ادامه داد: در۲ هفته آینده نیز چهارمین نشست این ستاد را با حضور معاون اول رییس جمهوری و اعضای کابینه، متخصصان تالاب‌ها و نمایندگان ان. جی. یو.ها برگزار کرده و راجع به تالاب‌ها تصمیم گیری می‌شود.
وی گفت: سازمان محیط زیست به تنهایی نمی‌تواند از تالاب‌‎ها و تغییر کاربری‌ها مدیریت کند بلکه وظیفه آن نظارت قوی بر تالاب‌ها بوده است و در ماده یک قانون حفاظت و احیای تالاب‌ها که در سال ۹۶ تصویب شده به صراحت گفته شده که تخریب و آلودگی تالاب‌ها ممنوع است .
وی گفت: یکی از پیش رو ترین قدم‌ها در حفاظت از طبیعت، نگاه مشارکت جویانه است و مشارکت هم زمانی اتفاق می‌افتد که مردم آگاهی و آموزش داشته باشند.
تالاب‌ها بزرگترین ذخیره گاه سیلاب هستند
مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها درسازمان محیط زیست کشور با اشاره به اینکه سیلاب‌ها بویژه سیل دشت خوزستان و گلستان بیشترین خسارت را به ما وارد کردند، گفت: تالاب‌ها بزرگترین ذخیره کننده و مخازن سیلاب هستند.
باقرزاده یادآورشد: درسیل ۹۸ به تنهایی تالاب حورالعظیم ۴ میلیارد مترمکعب آب و سیل گلستان نیز یک سوم سیلاب را در خود ذخیره کردند که اگر این تالاب‌ها نبود خسارت زیادی برجای می‌گذاشت.
وی باتوجه به اینکه کمتر از یک درصد کل آب‌های جهان را تالاب‌ها تشکیل می‌دهند، تصریح کرد: این مقدار می‌تواند تنوع زیستی ۴۰ درصد کره زمین را تامین کند.
مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها  سازمان محیط زیست کشور اظهارداشت: همچنین این تالاب‌ها غذای ۲ میلیارد انسان و معیشت و اشتغال یک میلیارد نفر را در جهان تامین می‌کنند.
عواملی که تالاب خورخوران خمیر را درآینده تهدید می‌کند
مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها سازمان محیط زیست کشور یادآورشد: ورود شتر جنگل‌های حرا وچرای بی رویه از شاخ و برگ درختان حرا، گردشگری بی ضابطه و خارج از ظرفیت، وجود اسکله جدید، آب شیرین کن‌ها، ترددهای کشتی‌ها، آلودگی‌های نفتی وحوادث دریایی از جمله عواملی هستند که تالاب خورخوران بندرخمیر را در آینده با تهدید مواجه می‌کند.
باقرزاده کریمی گفت: خورخوران از ارزشمندترین تالاب‌های کشور و دارای ویژگی‌های منحصر به فرد و ظرفیت‌های مناسب اقتصادی، اجتماعی، هویتی، فرهنگی و تنوع زیستی است که باید برای حفظ و حراست از آن به عوامل تهدیدزای یادشده توجه شود.
وی ابرازداشت: اتفاقی که در بندرخمیر رخ داده، حاصل همگرایی، همفکری و همکاری همه مردم در کنار مسوولان بوده است و نقش حمایتی و تقویتی عالمان و دانشمندان دینی وعلمی منطقه نیز در آن مشهود است.
این مسوول یادآورشد: جنگل‌های حرا و تالاب در کنار شهر خمیر یک موهبیت الهی است؛ البته اعتراف می‌کنم که نظام خلقت و طبیعت طوری طراحی شده که در وسط بیابان هم می‌توان شاهد موهبت‌های منحصر به فرد خدادای بود.
وی گفت: حتی آثار تاریخی و فرهنگی ملموس و ناملموس در کشور می‌تواند یک نخ نباتی باشد برای اینکه ما بتوانیم این انسجام مردمی و حمایت مردمی را به این سمت بکشانیم

 گفتنی است :

شهر تالابی بندرخمیر، به عنوان نخستین شهر ملی تالابی ایران، در چند سال گذشته، میزبان همایش بزرگ جهانی در روز تالاب‌ها بوده است. امسال اما با کسب عنوان شهر «یادگیرنده یونسکو» در کنار شهرهای بزرگی چون تهران و اصفهان قرارگرفته است..
تالاب «خور خوران» بندر خمیر هرمزگان درواقع یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین تالاب‌های دریایی ایران و خاورمیانه است. این تالاب با بیش از ۱۰۲ هزار هکتار مساحت که در سال ۱۹۷۵ (بهمن ۱۳۵۳) به‌عنوان تالاب بین‌المللی در کنوانسیون رامسر ثبت‌شده است.
«کنوانسیون رامسر» مربوط به تالاب‌های مهم بین‌المللی، به‌ویژه تالاب‌های زیستگاه پرندگان آبزی معروف است که تشکیل آن‌که در سال ۱۹۷۱ میلادی در شهر رامسر به تصویب رسید.
شهر خمیر نیز به دلیل مجاورت با این تالاب در بهمن‌سال ۹۷ توانست نخستین «شهر ملی تالابی ایران» شود.
«تالاب خور خوران» یکی از بهترین تالاب‌ها در استان هرمزگان است که توسط خود مردم محلی حفظ و حراست شده است و کمترین تعارضی به آن نشده و همیشه با استفاده خردمندانه از آن به بهترین شکل ممکن حفاظت و نگهداری شده است