نقش مخرب آلودگی صوتی بر آبزیان و محیط زیست دریا

( بابک پارسا)

آبزیان همواره نقش مهمی در زندگی انسانها داشته و دارند ، استفاده از آبزیان چه بعنوان زنجیره غذایی انسانها و چه بعنوان تفریحات گردشگری دریایی همیشه مورد توجه بوده است . کشور ایران با دارا بودن سه دریای بزرگ خلیج فارس ، دریای عمان و دریای خزر از نعمت خدادادی آبزیان بهره مند می باشد ، نعمتی که گاهی وقتها ما انسانها خواسته یا ناخواسته دست به تخریب آن می زنیم ،  اگر چه بهبود صنایع دریایی باعث ارتقا و پیشرفت جهان و تکنولوژی شده اما نمی توان انکار کردکه همزمان با آن طبیعت باید بهای آنرا بپردازد ، هر وقت صحبت آلودگی دریا می شود ، معمولا ذهن ها درگیر  آلودگی ناشی از فاضلابهای تخلیه شده به اقیانوسها و دریاها و آلودگیهای نفتی ,سموم شیمیایی می شود ،  در حالیکه آلودگی صوتی برای بسیاری از جانداران دریایی به اندازه سایر آلودگیها خطرناک است ، آلودگی های صوتی ناشی از فعالیت های انسانی یکی از مشکلات عمده در محیط های آبی شامل زیستگاه های دریایی و آب شیرین است و به عنوان عامل استرس زا برای ماهی ها و سایر آبزیان شناخته می شوند. پاسخ ماهی و سایر آبزیان به عامل استرس زا شباهت های زیادی به پاسخ سایر مهره داران ساکن خشکی دارد ، همچنین آلودگی های صوتی ناشی از فعالیت های انسانی می تواند موجب مجموعه ای از تغییرات رفتاری در ماهی ها، پستانداران دریایی (وال ها و دولفین ها) و پرندگان شود. بنابراین آلودگی های صوتی ناشی از فعالیت های انسانی بازخوردهای بلند مدت مستقیم و غیر مستقیمی بر رفتار ، بقا و بوم شناسی یک گونه دارد .

در ماههای پایانی سال به واسطه ی هوای مطبوع جنوب کشور ، گردشگران بسیاری پا به جنوب کشور مخصوصا جزایر جنوبی میگذارند ، جزایر قشم و هنگام یکی از آن مقصد های دوستداشتنی برای گردشگران می باشد که مجموعه ای کامل از انواع تفریحات سالم را برای گردشگران در خود فراهم آورده است . یکی از تفریحات جذاب در این دو جزیره بازدید از دولفین های خلیج فارس است ، موجوداتی زیبا و دوستداشتنی که هر انسانی با دیدن انها از لذت سرشار می شود ، گردشگران در جزیره قشم برای دیدن دولفین ها به اسکله کندالو و یا شیب دراز می روند و با قایق های کوچک تفریحی وارد آبهای اطراف جزیره هنگام می شوند و از دیدن دولفین ها لذت می برند ، اما اخیرا گردشگران خواسته و یا ناخواسته باعث ایجاد استرس در دولفین ها و دیگر آبزیان شده اند ، متاسفانه در این اواخر دیده شده گردشگران با خود باندهای پخش موسیقی حمل می کنند و روی قایق اقدام پخش موسیقی با صدای بلند می کنند و با این کار ضد محیط زیستی استرس بسیار زیادی را به دولفینها و دیگر آبزیان وارد می کنند که این عمل رفته رفته باعث ترک موجودات آبی از منطقه و بعضا ایجاد سکته های مغزی در آبزیان می شود ، بطوری که در روزهای گذشته ویدئویی از یکی از همین قایق گردشگران در فضای مجازی منتشر شد که دولفین با شنیدن صدای بلند موسیقی در وسط دریا دچار حمله مغزی شد و به داخل قایق گردشگران پرید ، قطعا آن گردشگران هم این موضوع مهم که آلودگی صوتی چقدر برای دولفین ها مضر است بی خبر بودند ولی ناخواسته باعث اذیت و آزار این موجودات دوستداشتنی شدند ، همچنین آلودگی صوتی به صدف های دریایی آسیب زده و در آنها احساس فشار و استرس ایجاد می کند ، دانشمندان بر این باور هستند که اگر چه این رویداد خطر فوری برای آینده صدف ها ایجاد نمی کند، اما می تواند بر روی میزان رشد آنها تاثیر منفی بگذارد و حتی باعث کاهش تنوع صدف های دریایی شود .

جزیره دلفین های خلیج فارس

لذا واجب است مسئولین امر حوزه گردشگری دریایی ، مخصوصا در جزایر جنوبی کشور با اموزش دادن به ناخدایان و تورلیدرهای محلی و گردشگران حوزه دریایی آموزش های لازم را جهت عدم استفاده از صدای بلند و موسیقی انجام بدهند تا همه متوجه این امر مهم در خصوص آلودگی صوتی در دریا بشوند ، ضمن آنکه سکوت و صدای آب در وسط دریا بهترین چیز برای آرامش گردشگران این حوزه است و به گردشگران دریایی پیشنهاد داده می شود در زمان کوتاهی که سوار بر قایق های تفریحی در وسط دریا در حال گشت زدن هستند از زیبایی های بصری و صدای زیبای آب لذت ببرند .

مهسا پارسا ////